De Stichting Vergroening Singel030 stelt zich ten doel de habitat voor flora en fauna in de Utrechtse wateren te verbeteren. Dit is niet alleen een wens, maar is vooral ook noodzakelijk. Vergroting van de biodiversiteit is niet alleen bevorderlijk voor het in stand houden van natuurlijke evenwichten, maar bevordert ook het welbevinden van de mens, biedt adaptatie aan klimaatveranderingen en bevordert bovenal ook de waterkwaliteit. Dit is een gemeentelijke en landelijke noodzakelijk gebeuren en is dan ook op Europees niveau vastgelegd in richtlijnen ter verbetering van de waterkwaliteit.
De stichting richt haar activiteiten voornamelijk op grotere stadswateren. Deze wateren kunnen veelal gekenmerkt worden als vierkante bakken met wanden die vrijwel verticaal zijn en direct leiden tot een waterdiepte zo groot dat licht niet tot op de bodem kan komen. Het gevolg hiervan is dat er geen water- en oeverplanten te vinden zijn in deze wateren. Dit heeft weer grote gevolgen voor micro-organismen en macrofauna en zo verder in de keten. Zo kunnen bijvoorbeeld vissen geen schuilplekken vinden en kunnen waterjuffers en libellen geen eitjes afzetten op onderwater plantendelen. De steile walkanten maken ook de uitwisseling van flora en fauna tussen water en land onmogelijk en (jonge) dieren kunnen niet uit het water komen.
De stichting heeft daarom verschillende constructies ontwikkeld die afhankelijk van plaatselijke omstandigheden ingezet kunnen worden.
- Fup’s (fauna uittreed plaatsen) zijn bedoeld voor dieren om uit het water te komen. Dit kunnen dieren zijn die niet kunnen zwemmen en op deze wijze wel uit het water kunnen komen. Of jonge watervogels waarvoor de walkant te hoog is om uit het water te komen. Veelal wordt dit uitgevoerd in de vorm van trappetjes langs de walkant. De stichting heeft echter fup’s (we noemen deze fauna uitrust plaatsen) in de vorm van lange, brede planken in het water gelegd waarop ook volwassen watervogels het hele jaar door even uitrusten.
- Drijvende eilanden beplant met oeverplanten bieden boven water een habitat en voedingsplek voor allerlei insecten en de wortels die onder het eiland in het water hangen bieden schuilplekken voor kleine vissen, afzetmogelijkheden voor eitjes en bovendien halen die wortels voedingsstoffen uit het water.
- Kokosrollen bieden soortgelijke mogelijkheden, weliswaar in beperktere mate, maar liggen stabieler in het water.
De grootste voordelen biedt echter de door de stichting zelf ontwikkelde EcoWal. Onderwater bestaan deze aan grotere en kleinere brokken steen waarop micro-organismen en macrofauna zich kunnen ontwikkelen. Boven water blijken planten heel goed te kunnen groeien doordat hun wortels zich goed vast kunnen zetten tussen kleinere stenen en voldoende groeistoffen uit het water kunnen halen. Door de stenen niet tot het wateroppervlak op te stapelen kunnen er op elke gewenste diepte ook waterplanten uitgezet worden. Door de openstructuren is de uitwisseling tussen water en het leven op de EcoWal optimaal.
