Langs bestaande oevers en in smallere wateren is het meestal niet mogelijk om een natuurlijke glooiende oever met moerasplanten te realiseren. Langs de singel ligt er daarnaast nog de wens van monumenten om een duidelijke oeverlijn te behouden. Toch bestaat er duidelijke behoefte om de biodiversiteit te vergroten met moerasplanten. Een oplossing hiervoor zijn drijvende eilanden met beplanting. De moerasplanten hebben geen grond nodig om te groeien, maar kunnen hun voedingsstoffen direct uit het water halen. In de Utrechtse wateren die in het algemeen te voedselrijk zijn is dit een extra motief om de planten op een eiland te plaatsen. De wortels van deze planten die vrij in het water hangen geven bovendien een goed habitat voor kleinere vissen en vormen een goed substraat voor macrofauna en voor afzet van eitjes van bijvoorbeeld libellen.
Op vijf plaatsen in de stadsbuitengracht rond de Binnenstad liggen drijvende eilanden, maar ook in het Merwedekanaal. Planten doen het uitermate goed, het voedselrijke water is daar gunstig voor. Deze eilanden worden ook gebruikt door meerkoeten om te nestelen, minder gewenst, maar geen onoverkoombaar probleem. Het gebruik van de eilanden door ganzen is wel een probleem. Met gaas kunnen deze redelijk goed geweerd worden.
De eilanden vragen wel regelmatig onderhoud. Plantengroei kan te uitbundig worden en om de biodiversiteit te handhaven moeten er selectief planten uitgedund worden. Om diverse redenen is het ook goed om de eilanden visueel aantrekkelijk te houden. Zware planten kunnen de eilanden doen kantelen. In gebieden met druk vaarverkeer moet er regelmatig gecontroleerd worden of de eilanden er nog goed bij liggen. Een lokale vrijwilligers organisatie is uitermate geschikt om de eilanden in optimale vorm te behouden!
In 2016 zijn de eerste drijvende eilanden in de singel neergelegd. Door het beheer en onderhoud van deze eilanden heeft de stichting veel expertise opgebouwd waarmee eilanden volgens eigen inzichten konden worden gemaakt en kon het gebruik van minder natuurvriendelijke materialen beperkt worden. Aan verbetering van de eilanden wordt voortdurend gewerkt.
